Abdestin sözlük anlamı temizlik ve güzelliktir. Dinî terim olarak anlamı ise Kur'ân-ı Kerîm ve sünnet-i seniyyede belirtildiği şekilde, belirli organları su ile yıkamak veya teyemmüm yapmak suretiyle temizlenmektir.

Günde en az beş defa abdest alan bir Müslüman, temizliği alışkanlık hâline getirir ki bu durum hastalığa sebep olacak pekçok hâlden korunmasına vesile olur. Abdest yüze nur, kalbe sevinç verir, küçük günahların affına da bir vesiledir. Abdest âdeta manevî bir silâh gibidir. Her vakit abdestli olmaya dikkat eden kişi, her türlü kötü ve olumsuz düşünceden kendini çok daha kolay korur. Öyle ki Efendimiz bir hadislerinde abdestin faziletini şöyle belirtmişlerdir:

Abdestin Sünnetleri Nelerdir?

1. Abdeste başlamadan önce dişleri misvaklamak veya fırçalamak.
2. Abdeste "Eûzü besmele" ile başlamak.
3. Abdeste niyet etmek.
4. Abdeste başlarken temiz olan elleri bileklere kadar yıkamak.
5. Abdest organlarını üçer kere yıkamak.
6. Ağza ve burna üçer kere su vermek.
7. Abdest alırken abdestin farz kılındığı âyette belirtilen sıraya uymak.
8. Çift organlarda, yıkamaya önce sağdan baş- lamak.
9. Başın ön tarafından enseye kadar tamamını mesh etmek.
10. Kulakları ve boynu mesh etmek.
11. El ve ayakları yıkamaya parmak uçlarından başlamak.

Abdest Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Bazı Hususlar

1. Yıkanması gereken organlarda, az bir miktar da olsa kuru yer bırakılmamalıdır.
2. Deri üzerinde suyun deriye ulaşmasını engelleyen hamur, oje, boya gibi maddeler varsa abdest almadan önce bunlar giderilmelidir.
3. Kına, abdeste mâni değildir.
4. Abdest alırken parmaktaki dar yüzükler hareket ettirilmeli, böylece suyun, yüzüğün altına da girmesi sağlanmalıdır.
5. Suyun, ayakların topuk ve ökçe kısımlarına değmesine çok dikkat edilmelidir.
6. Ayakların parmak aralarının ıslanmasına özen gösterilmelidir.
7. Abdest organları üzerinde herhangi bir yara varsa ve su yaraya zararlı olacaksa, yara üzerine mesh yapılır. Yaraya mesh etmek de zarar verecek- se mesh de terk edilir.
8. Yara üzerinde sargı varsa ve açılması zararlı ola- caksa sargı üzerine mesh edilebilir. Sargı ihtiyacı devam ettiği sürece de meshe devam edilir. Mesh, sargı sarılan yara tamamen iyileştiğinde bozulur.
9. Organları sıra ile yıkamamak abdesti boz- maz, ama abdestin faziletini azaltır.
10. Organları yıkarken ara verip beklemek ab- desti bozmaz, fakat mekruhtur.
11. Abdest organlarının bir miktarı eksik olan kimse, noksan organların mevcut kısmını yıkar.

Abdesti Bozan Şeyler Nelerdir?

1. Küçük veya büyük tuvalet ihtiyacını gidermek.
2. Yellenmek (gaz çıkarmak).
3. Vücuttan kan ve irin çıkması.
4. Ağız dolusu kusmak. (Ağız dolusu istifra, azar azar çıksa da yine abdesti bozar.)
5. Yatarak, yaslanarak veya bir şeye dayanarak etraftaki sesleri duyup anlamayacak şekilde uyumak.
6. Bayılmak.
7. Sarhoş olmak.
8. Namazda iken başkasının duyacağı şekilde gülmek.

Baş mesh edildikten sonra, elde kalan ıslaklık ile ya da el yeniden ıslatılarak iki elin şehadet yada serçe parmakları ile kulakların içi, başparmaklarla da kulakların dışı mesh edilir. Sonra da elin ıslaklığı ile boyun mesh edilir.

Daha sonra önce sağ ayak, sonra sol ayak topuklarla beraber üçer kere güzelce yıkanır. Ayaklar yıkanırken, özellikle ayak parmaklarının arasının ve topukların arkasının yıkanmasına dikkat edilmelidir.

Bütün bunlar yapıldıktan sonra abdest tamamlanmış olur. Abdest sırasında konuşmamak daha makbuldür. Abdest uzuvlarını yıkarken dünya işlerine ait sözler sarf etmek yerine; dua okumak, Efendimize (sallallahu aleyhi vesellem) salâvat getirmek çok daha güzel bir davranıştır.

Abdestsiz Yapılamayacak Işler Nelerdir?

1. Namaz kılmak.
2. Kâbe'yi tavaf etmek.
3. Kur'ân'a el sürmek.

Abdestiz iken Kur'ân-ı Kerîm, ancak ayrı bir kılıfla, yani Kur'ân'a yapışık olmayan temiz bir şey ile tutulabilir. Ezberden okunabilir. Bir de çeşitli dinî eserler, içinde âyet olsa da abdestsiz tutulup okunabilir.

Devamlı Abdestli Olmak Niçin Çok Faziletlidir?

Devamlı abdestli bulunmak, çok büyük sevaplara ve manevî faydalara vesiledir. Çünkü kişi, abdestli iken yapılabilecek güzel işlerden hangisini dilerse ve nerede olursa olsun kaçırmadan yapabilir. Peygamber Efendimiz, daima abdestli bulunan ve yatağına da abdestli olarak yatanlar için meleklerin aralıksız istiğfarda ve duada bulunduklarını buyurmuştur. Öyle ki abdeste devam eden kimsenin şu önemli kazançları elde edeceği rivayet edilir:

•   Ona sürekli sevap yazılır.
•   O kişinin bütün azaları Allah'ı tesbih eder.
•   Melekler, onu gece karanlığında kendisine dokunabilecek zararlı şeylerden korur.
•   O kişi, hep Rabbinin koruması altında olur.